ประมวลพระฉายาลักษณ์ พระราชินีฉลองพระองค์ผ้าไหมเเพรวา

สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี ทรงฉลองพระองค์ผ้าไหมพื้นเรียบ พระภูษาผ้าไหมแพรวา ลายดอกพันมหาน้อยอุ้มดอกดาว "ราชินีแห่งดอกไม้ป่า สู่ ราชินีแห่งไหมไทย"

พันมหาเป็นชื่อลายผ้าที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากตั้งแต่อดีตสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน พันมหาเป็นลายที่ได้รับแรงบันดาลใจมากจากดอกพันมหา ซึ่งเป็นไม้ที่พบกระจายทั่วไปในภาคอีสานรวมทั้งภูมิภาคอื่น ๆ ด้วย ทั้งนี้มีชื่อเรียกแตกต่างกันออกไป ดอกไม้ที่งามพิเศษจนถูกนำเอามาเป็นแรงบันดาลใจในการทำลายผ้า แต่ช่างทอผู้ไทยหลายคนก็ไม่กล้าจะเด็ดดอกพันมหามาประดับประดาตัวเพราะเชื่อว่าเป็นเรื่องคะลำที่นำดอกไม้จริงจากป่าเข้ามาปลูกหรือประดับตัวอีกทั้งในความงามนั้นชาวบ้านยังเชื่อว่าดอกและต้นของพันมหามีพิษต่อคนและสัตว์ จะเก็บมาใช้เป็นยาก็เฉพาะหมอยาเท่านั้น

พันมหาเป็นพรรณไม้ที่มีหัวอยู่ใต้ดิน และมีลำต้นหรือเถาเลื้อยเกาะต้นไม้อื่นที่อยู่ใกล้ ส่วนหัวที่อยู่ใต้ดินบริเวณส่วนปลายของหัวจะมีหน่อสำหรับแตกต้นใหม่ ลักษณะของดอกจะเป็นดอกเดี่ยว กลีบดอกจะแยกออกจากกันขอบของกลีบดอกบิดเป็นเกลียวหรือมีการพันม้วนของกลีบดอก มีเกสรแยกออกจากโคนกลีบดอกด้านนอก สีของดอกจะมี ๒ สี คือสีเหลืองและสีแดงสดปริมาณสีทั้งสองของดอกจะเปลี่ยนแปลงไปตามอายุของการบานของแต่ละดอก ยิ่งดอกบานนานก็ยิ่งมีสีแดงมากขึ้นกว่าดอกตูมหรือดอกที่เพิ่งบาน

ดังนั้นพันมหาจึงมีอุดมคติของความงามที่ยิ่งใหญ่ ความงามที่มาพร้อมกับความอุดมสมบูรณ์ในฤดูฝนแต่ทว่าดอกพันมหาของจริงก็ไม่สามารถสัมผัสหรือนำมาประดับประดาตัวเพื่อความงามได้ ดังนั้นการชดเชยความงามจากธรรมชาติจึงถูกแทนที่ด้วยการสร้างลวดลายและสีสันของดอกพันมหาเพื่อประดับประดาบนผืนผ้าแทน ก่อนจะนำมาประดับประดาเป็นอาภรณ์งามของชาวผู้ไทย